یگ یکی از محبوب ترین حیوانات خانگی است که طرفداران زیادی دارد و حتی در انجام اموری مانند نگهبانی نیز می تواند کمک زیادی به انسان بکند، از طرفی هم زیستی انسان و انواع نژاد سگ در طول سالیان دراز باعث شده است که تقریبا در بیشتر موارد سگ ها رابطه خوبی با انسان ها داشته باشند. همچنین بی شک مواردی را دیده اید که افرادی به سگ خود وابستگی و علاقه شدیدی دارند و دوست ندارند که اتفاق بدی برای او رخ دهد. از آنجایی که یکی از معمول ترین اتفاقاتی که برای سگ ها رخ میدهد بیماری است، در این مطلب از دهکده حیوانات قصد داریم در مورد بیماریهای کشنده سگ صحبت کنیم و علاوه بر معرفی این بیماری ها نکاتی را در مورد علائم، پیشگیری در اختیار شما قرار دهیم.
بیماری های کشنده سگ
ویروس هاری
ویروس هاری در شگ ها یکی از بیماری های خطرناک است که می تواند از طریق بزاق دهان، چشم، دهان و بینی یا زخم های پوستی وارد بدن شوند و به سایر پستانداران منتقل شود. برای جلوگیری از اینکه سگتان به این بیماری مبتلا شود باید به صورت منظم واکسن های مربوط به این بیماری را بزنید. این بیماری نه تنها باعث مرگ سگ شما خواهد شد، بلکه خود شما نیز می توانید به آن مبتلا شوید، پس باید به شدت مراقب این موضوع باشید تا به مشکلی برنخورید. در اروپا این بیماری توسط روباه ها، در آمریکاری مرکزی توسط سگ ها و در کانادا و آمریکا این بیماری توسط حیواناتی مانند گرگهای صحرایی، راکون ها، خفاش، راسو و روباه به حیوانات موجود در یک مزرعه میرسد و به این صورت ممکن است سلامتی شما و حیوان خانگی‌تان را تهدید کند.
این بیماری دارای 2 تا 6 هفته دوره پنهان است و اولین علائمی که باید حواستان را به آنها چمع کنید، تغییرات رفتاری و اخلاقی جانوران است. به عنوان مثال در نظر بگیرید حیوانی که در شب بیشتر فعالیت میکند، در اثر بیماری هاری در روز بیرون می آیند، پرندگان مبتلا به این بیماری از انسان ها نمیترسند و اما سگ ها که موضوع اصلی مقاله ما هستند از روشنایی فرار میکنند. از طرفی باید مراقب باشید، چون حیوانهای آرامی که به این بیماری دچار می شوند ناگهان پرخاشگر و پر تحرک میشوند.
نکته ای که باید در مورد برخی سگ های مبتلا به هاری بدانید این است که آنها بعد از مدتی چهره عصبی پیدا میکنند و بسیار خطرناک می شوند، این سگ ها نهایتا بعد از 6 روز از مشخص شدن بیماری به کما میروند و میمیرند. دسته دیگری از سگ های بیمار چهره ای گنگ و بی حس پیدا میکنند، سپس عضلات دهان و گونه های آنها از کار می افتد و شما شاهد این خواهید بود که آب دهان آنها بدون کنترل خودشان بیرون میریزد. در چنین شرایطی سگ شما نهاهیتا تا 2 هفته دیگر زنده خواهد بود.
برای پیشگیری از این بیماری واگیردار دولت ها نیز باید همکاری داشته باشند، مانند دولت کانادا که اقدام به واکسیناسیون حیوانات وحشی میکند و در حال کاهش میزان ابتلا به این بیماری است. در ضمن روی ورود و خروج سگ ها باید کنترل داشت تا ویروس از جایی به جای دیگر انتقال پیدا نکند. شما به عنوان پیشگیری می توانید مراقب رابطه سگ خود با سایر حیوانات باشید. همچنین در صورتی که سگتان با حیوانی دیگر درگیر شد باید بسیار مراقب باشید و روند زیر را برای پیشگیری از ابتلا به هاری انجام دهید.
- حیوانی که حمله کرده است را فراری دهید و سعی نکنید او را بگیرید.
- با استفاده از دستکش یا حوله سگ خود را بگیرید.
- سگ خود را نزد دامپزشک ببرید.
- در صورتی که سگ شما واکس هاری زده است باید برای اطمینان بیشتر تا 72 ساعت بعد از زخمی شدن مجددا واکسن بزند.
اگر در زمان انجام روال بالا حیوان مهجم به شما نیز حمله کرد و یا بزاق او وارد بدن شد باید حتما قسمت های آلوده را با آب و صابون بشویید، سپس به دکتر مراجعه کنید و سریعا واکسن هاری بزنید تا از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کنید. در ضمن در ادامه روش های پیشگیری از ابتلا به ویروس هاری را در اختیار شما قرار می دهیم.
- اگر در محل زندگی شما یا سگتان خفاش زندگی میکند، آنها را بیرون کنید.
- هیچ وقت سعی نکنید در حیاط خانه خود به حیوانات وحشی غذا بدهید، توجه آنها را جلب کنید یا آنها را بگیرید.
- سعی کنید حیواناتی که به نظرتان مریض هستند را لمس نکنید و حتما در نظر داشته باشید که هیچ گاه جسد حیوانات مرده را دست نزنید و اجازه ندهید که سگتان این کار را انجام دهد.
- با حیوانات ناشناس بازی نکنید و نگذارید سگتان نیز این کار را انجام دهد.
- برای سگ خود محدوده ای مشخص کنید و نگذارید که به همه جا برود (خصوصا در شبها)
- هر سال طبق برنامه واکس سگ خود را بزنید.
ویروس دیستمپر
ویروس دیستمپر یکی از چندین ویروس شایع در بین سگ ها می باشد که باعث یک بیماری واگیردار شدید در آنها شده و ممکن است که تلفات زیادی را برای شما به بار بیاورد. این ویروس بیشتر از طریق ترشحات مجاری تنفسی، مدفوع و ادرار حیوان بیمار منتقل میشود. این بیماری در اواسط قرن 20 یکی از کشنده ترین بیماری در بین سگها بود که در اوایل دهه چهل میلادی دلیل این بیماری کشف و در سال ۱۹۶۰ واکسن مخصوص جلوگیری از ابتلا به این بیماری برای سگها تولید شد. این ویروس در فصل زمستان و پاییز بیشتر خود را نمایش می دهد و عملکرد آن به این صورت است که با حمله به گلبولهای سفید و ضعیف کردن سیستم ایمنی بدن سگ باعث از پا در آمدن آن میشود. همچنین باید در نظر داشته باشید که ویروس دیستمپر در سگ در اثر نور آفتاب و حرارت از بین خواهد رفت. سایر حیوانات در دسته بندی سگ‌سانان مانند گورکن ها، راسو ها، راکون ها، گرازهای وحشی و پاندای قرمز نیز به این ویروس دچار میشود و به همین دلیل باید مراقب باشید سگتان با این جانوران رابطه نداشته باشد. بیشتر سگ هایی که به این بیماری دچار میشوند توله های ۳ تا ۶ ماهه هستند که جلسه ضعیفی دارند و هنوز واکسیناسیون نشده اند، البته سگ هایی که واکسیناسیون شده اند همیشه در معرض ابتلا به بیماری هستند.
روند انتقال این ویروس به این صورت می باشد که ابتدا ذرات آلوده از طریق عطسه و سرفه جانداران بیمار به غدد لنفاوی سگ شما میرسد و به مدت ۲ تا ۵ روز طول میکشد که کل بدن آن را بگیرد و بعد از ۶ تا ۹ روز شما شاهد ویروس در خون حیوان خود خواهید بود. این بیماری در مراحل بعد به دستگاه تنفسی، سیستم گوارش و سیستم عصبی سگ شما می رسد و به همین صورت تمامی بدن او را درگیر بیماری می کند. حدود ۳ تا ۶ روز طول میکشد که علائم این بیماری برای شما ظاهر شود که با تب و افسردگی شدید در حیوان ظاهر می شود و بعد از آن کم کم شاهد بی اشتها شدن، از بین رفتن پوست کف پا و ایجاد چرک در اطراف چشم سگ خواهید بود. دیگر عوارض این بیماری اسهال، بی اشتهایی، عطسه های شدید، خشکی بینی، تلوتلو خوردن و راه رفتن بدون تعادل و کم شدن آب بدن است.
این ویروس درمان خاصی ندارد و تنها راه مقابله با این بیماری استفاده از سرم های غذایی هستند که می تواند آب و سایر مواد مغذی و ضروری برای بدن سگ را که در اثر اسهال از بدن او خارج شده را جبران کند و باعث تقویت قوای جسمی سگ برای مقابله با این ویروس شود. دوره این بیماری 10 روز است و در صورتی که سگ توانست این 10 روز را پشت سر بگذارد، بدن آن شروع به مقابله با بیماری میکند و تا آخر عمر بدن سگ شما در برابر این ویروس مقاوم خواهد بود.
امروزه واکس هایی برای مقابله با این ویروس تولید شده که تاثیر مثبتی دارند، به خصوص برای توله هایی که بدن ضعیفی دارند و نمیتوانند به صورت طبیعی با این بیماری مبارزه کنند. بهترین زمان برای واکسیناسیون در برابر این بیماری از هفته ششم تا دهم بعد از به دنیا آمدن سگ است. نکته پایانی که باید به یاد داشته باشید این است که این ویروس به انسان منتقل نمی شود و به شایعاتی که در این خصوص وجود دارند اهمیت ندهید.
ویروس پاروا
ویروس پاروا یکی از خطرناک ترین بیماری های سگ ها است که باعث ایجاد اسهال شدید و زخم و التهابات زیادی در رود میشود، در شرایطی که این اسهال خونی است باید این موضوع مهم را در نظر داشته باشید که جان حیوان شما در خطر است. زمانی که سگ شما به این ویروس دچار شد هیچ راه قطعی برای درمان آن وجود ندارد، اما شما می توانید با استفاده از واکسیناسیون از ابتلا به این بیماری تا حد زیادی جلوگیری کنید؛ البته در نظر داشته باشید که ممکن است سگ هایی که قبلا از واکسن استفاده کرده اند نیز به این بیماری دچار شوند.
پاروا یک ویروس پایدار، مقاوم و سرسخت است که می تواند تا مدت زمان طولانی روی غذا، زمین، و سایر وسایلی که سگ شما با آنها در ارتباط است زنده بماند. در ضمن این ویروس می تواند توسط حشرات و سایر جانوران موذی منقل شود. تنها راه کشن این ویروس در محیط این است که با استفاده از مخلوط وایتکس و آب آن قسمت را با دقت بشویید یا محل مورد نظر شما به مدت طولانی در معرض نور مستقیم آفتاب باشد.
علائم ابتلا به این ویروس می تواند بسیار شدید یا کاملا مخفی باشد، این موضوع به عوامل زیر بستگی دارد:
- نژاد سگ مورد نظر
- وجود پادتن طبیعی در بدن سگ
- جثه و فیزیک بدنی سگ مورد نظر
- سن سگ مبتلا به این ویروس
این بیماری در توله سگ های 14 تا 20 هفته معمولا دیده نمی شود، چرا که آنها بعد از تولد تا مدتی پادتن های مربوط به برخی بیماری ها را از شیر مادر دریافت میکنند. اما باید مراقب باشید، چون به محض تمام شدن این مدت ممکن است توله سگ شما به این بیماری مبتلا شود و از آنجایی که در این سنین مقاوت و قدرت بدنی پایینی دارد این بیماری می تواند برای او بسیار سخت باشد. توله های بالای 6 ماه می توانند به راحتی در برابر این بیماری مقاومت کنند و همچنین سگ های 1 تا 2 ساله به حدی در برابر این ویروس مقاوم شده اند که حتی ممکن است به این بیماری مبتلا شوند و آن را پشت سر بگذارند، ولی شما اصلا متوجه این موضوع نشوید. تجربه نشان داده است. این بیماری بیشتر در سگ هایی مانند رتوایلر، پیت بول آمریکایی و دوبرمن دیده میشود و نشانه های این بیماری که باعث التهاب روده کوچک می شود کم شدن اب بدن سگ، استفراغ، ناراحتی و افسردگی است. از آنجایی که این بیماری بیشتر در بین توله های کم سن و سال دیده می شود باید این موضوع را به یاد داشته باشید که اگر تولهه ای به این ویروس دچار شد ممکن است که به محض مشاهده اسهال ضعیف شود و بمیرد، در چنین شرایطی شما باید به سگ خود کمک کنید تا 8 روز دوام بیاورد تا بعد از آن بدنش در برابر این ویروس مقاوم شود. همچنین به یاد داشته باشید زمانی که سگ به این بیماری دچار می شود ممکن است که زخم های درون روده او باکتری های دیگری را به خود جذب کنند و به همین دلیل بهتر است که آن را نزد یک دامپزشک با تجربه ببرید و شرایط او را کنترل کنید. از طرفی این موضوع را در نظر داشته باشید که هر نوع اسهالی که دیدید مربوط به این بیماری نیست و ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد. برای فهمیدن این موضوع که آیا سگ شما به ویروس پاروا مبتلا شده است یا نه، شما می توانید کیت ها تست این بیماری را خریداری و از آنها استفاده کنید.
برای درمان این بیماری باید ابتدا آب، مواد مغذی و معدنی که از بدن سگ در اثر اسهال خارج شده است را بوسیله سرم های وریدی به بدن او وارد کنید، البته در نظر داشته باشید که این کارها باید در طول زمانی مشخص و زیر نظر متخصص دامپزشکی انجام شود تا سگ بتواند دوره بیماری را پشت سر بگذارد. در حین استفاده از سرم ها می توان از دارویی مانند متروکلروپرامید استفاده کرد تا التهابات را از بین بروند. نکته بعدی که در زمینه درمان توله ها باید به یاد داشته باشید این است که آنها در زمان ابتلا به این بیماری دچار افت دمای بدن می شوند و به همین دلیل به گرمای محیطی مناسبی نیازمندند. در صورتی که در روند درمانی مشاهده کردید سگ شما می تواند کمی غذا بخورد و توانایی دم تکان دادن دارد، خوشحال باشید، چون این موارد نشانه های بهبودی است.
بیماری معده Gastric Dilation Volvulus) GDV)
بیماری معده GDV یکی از امراض بسیار خطرناک برای سگ شماست که ابتدا به صورت نفخ در سگ مشاهده می شود، اما شما نباید این موضوع را نادیده بگیرید و حتما به دامپزشک مراجعه کنید و این مشکل را با او در میان بگذارید. این بیماری تورم و پیچ خوردگی معده در اثر پیچش هوا یا مایعات است که بعد از مدتی باعث مسدود شدن سیستم خونرسانی به قسمتهایی از معده سگ خواهد شد و کم کم آن قسمت میمیرد و این موضموع با درد بسیار زیادی برای سگ شما به همراه است. در صورتی که سگ استفراغ میکند، به شکلی غیر عادی پف کرده، نفس کشیدن و فعالیت های عادی خود را با زحمت انجام میدهد و در شکم خود احساس درد میکند؛ ممکن است که به این بیماری دچار شده باشد و باید جراحی شود.
برای پیشگیری از بیماری معده GDV در سگ ها باید ظرف های غذا و آب پایه بلند را دور بریزید و مراقب نحوه قورت دادن غذای توسط سگ باشید، چرا که سریع قورت دادن غذا باعث بروز این مشکل می شود. البته قفسه سینه بزرگ و سن بالا از دیگر دلایل ابتلا به این بیماری هستند.
بیماری لایم Lyme Disease
بیماری لایم یکی از بیماری های شناخته شده ای است که توسط کنه به انسان و حیوانات منتقل می شود. این بیماری در سگ ها ممکن است بدون این که نشانه خاصی از خود نشان بدهد تا مدت زیادی وجود داشته باشد و کم کم باعث پخش شدن عفونت در بدن شود.این بیماری باعث التهاب مفاصل سگ ها می شود و به همین دلیل است که سگس که به این بیماری مبتلاست کمی با لرزش و بدون تعادل راه می رود؛ همچنین در صورت عدم رسیدگی این بیماری در بدن گسترش پیدا میکند و باعث مشکلاتی مانند اختلال در سیستم عصبی و نارسایی کلیه می شود.
برای پیشگیری از این بیماری ساده ترین راه این است که سگتان را در محل هایی که کنه وجود دارد نبرید، اما در صورتی که این راهکار برای شما مناسب نیست می توانید از قلاده ها و اسپری های ضد کنه استفاده کنید. در ضمن این موضوع را به یاد داشته باشید کهه رسیدگی به وضعیت نظافت سگتا یکی از موثرترین راه ها برای جلوگیری از این بیماری است.
لپتوسپیروزیس Leptospirosis
لپتوسپیروزیس یکی از بیماری هایی است که می تواند سگ شما را در هر سنی تهدید کند و باعث رشد عفونت و باکتری در بدن او شود. این بیماری واگیردار ممکن است که از طریق سایر حیوانات وحشی مانند روباه، راکن و... یا سیار حیوانات اهلی در خانواده سگ سانان به حیوان شما منتقل شود. در نظر داشته باشید که برای گرفتن این بیماری لازم نیست سگ شما با یک حیوان ناقل بیماری برخورد داشته باشد، بلکه کافیست که که در آب راکدی که قبلا حیوان بیمار بوده بازی کند یا محل مورد نظر شما جنگلی و دارای رطوبت بالا باشد و به این ترتیب بیماری لپتوسپیروزیس به سگ شما برسد.
نشانه های این بیماری برای سگ شما می تواند منقبض شدن و سختی بیش از حد عضلات، ادرار بیش از حد، لرزش و تب ناگهانی باشند. در صورتی که هر کدان ار موارد زیر را مشاهده کردید بهتر است که به دامپزشکی مراجعه کنید و به این صورت با گرفتن آنتی بیوتیک های مناسب با بیماری و مصرف به موقع آنها از عفونت بیشتر جلوگیری کنید، در ضمن این نکته را فراموش نکنید که استفاده از این آنتی بیوتیک ها یا به طور کلی دارو ها باید در دوره زمانی مشخصی استفاده کنید تا سگتان بتواند این بیماری را پشت سر بگذارد.
نکته مهمی که باید حتما به آن توجه داشته باشید این است که این بیماری می تواند به انسان نیز سرایت کند، پس به یاد داشته باشید که در زمان رسیدگی به سگ خود از دستکش های مخصوص استفاده کنید که از رسیدن بیماری به شما جلوگیری میکند.
سرفه لانه ای Kennel Cough
سرفه لانه ای این بیماری به این معروف است که بسیار سریع واگیر میکند، به این صورت که اگر سگ شما و سگ دیگری که به این بیماری دچار است در یک محیط بسته باشند و حتی با هم هیچ ارتباطی نداشته باشند این بیماری انتقال خواهد یافت. نشانه اصلی ابتلا به این بیماری در سگ شما سرفه های بلند و پشت سر هم است و البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که سگ بیمار می تواند به راحتی و با روحیه ای مناسب به بعالیت های خود ادامه دهد. در صورتی که سگ شما به این بیماری دچار شد سریعا باید به دامپزشک مراجعه کنید و سگ خود را از دیگر حیوانات خاکی دور نگه دارید و به این صورت از پیشرفت این بیماری در سایر حیوانات جلوگیری کنید.
برای درمان این بیماری ممکن است به شما کمی داروی ضد سرفه یا قرص های ضد میکروب بدهند، همچنین در صورتی که بیماری شدید باشد از دستگاه بخور و تست TLC برای کاهش دادن عوارض استفاده کنند. در صورتی که مشاهده کردید این سرفه ها ادامه داشت و علاوه بر آن ابریزش بینی شدید و تند تند نفس کشیدن سگتان شروع شد، به یاد داشته باشید که ممکن است این بیماری ذات الریه باشد و باید برای پیشگری از آن حتما به یک دامپزشک خوب مراجعه کنید.
کاردیومیوپاتی، بیماری مزمن عضله قلب Cardiomyopathy) DCM)
کاردیومیوپاتی DCM یکی از بیماری های ژنتیکی در سگ ها است که باعث اختلال در عملکرد و اندازه قلب می شود. این بیماری با بزرگ کردن حفره پایینی قلب باعث کاهش توانایی خونرسانی به کل بدن می شود و در صورتی که به این مشکل بی توجهی شود، در ریه سگ شما آب جمع میشود و در ادامه ممکن است که سگ دچار نارسایی قلبی شود. این بیماری بیشتر در سگ های پیر و برخی نژاد ها مانندگریت‌دین و دوبرمن مشاهده میشود. در صئرتی که شما بتوانید نشانهاهای بیماری را در سگ خود زود پیدا کنید و به آن رسیدگی کنید ممکن است که بتوانید از مرگ سگ خود جلوگیری کنید. اما در غیر این صورت درصد امید شما به شدت پایین خواهد بود.